Ыстық тамақтану туралы ақпарат

Дұрыс тамақтану туралы ақпарат

САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ ДЕГЕН НЕ?

Адамның жаны да, тәні де сау болуы керек. Бейтарап емес, белсенді өмір сүруі керек. Денсаулықты нығайту тәсілдерінің бірі – дене шынықтыру. Әрбір адам дене шынықтыру жаттығуларының пайдалы екенін біледі.Бірақ барлығына әлі олар өмір бойғы серігі емес. Дене шынықтыру жаттығуларын әрдайым және тиімді қолдану денсаулықты нығайтуға, жалпы жұмысқа қабілеттілікті жоғарылатуға, адам ағзасының қоршаған ортаның қолайсыз факторларына бейімделуіне себін тигізеді.    

Томат

Бұл өсімтіктің отаны-Америка(Перу)

Оны халық медицинасында зат алмасудың  бұзылуы, витаминнің азаюы, жүрек тамырлары мен асқазан-ішек ауруларының алдын-алуда қолданылады. бұл шырын асқазанның жарасына, ішек ауруларына пайдасы зор. Қызанақтың дәмі мен тиімділігі ағзаға өте пайдалы.

Таңқурай

Таңқурай тосабы қатты суық тигенде пайдалы. Жаңа жинаған таңқурай тәбетін ашып асқазан мен ішек жұмысын жақсартады. Ол ыстықты түсіруге өте пайдалы, ал кептірілген түрі, шай ретінде қайнатылған,ыстықты төмендетеді.Оның жапырақтарының қайнатылып, тұнба жасалған түрі терідегі бөрткенге әсер етеді.

Дені сау тағам дегеніміз не?

Ұтымды тамақтану құрамында минералдық затттар, май, май қышқылы, белок пен витаминдер бар. Егер адам ағзасында негізгі пайдалы элементтер жеткіліксіз болса, адамның өсуі мен дамуы тежеліп, зат алмасуы бұзылады, жұқпалы ауруларға шалдығу қауіпі басым болып жүрек ауруына , обырауруына шалдығуы ықтимал. 

Ақуыз(белок) ағзаның өсуі мен дамуын қамтамасыз етеді.

Ақуыз(горох) бұржақ, фасоль, жаңғақ жұмыртқа, май балық өнімдерінде мол.Углевод арқылы ағза -күш-қуат алады. Ол нан тағамдарында , картоп, банан, бал, қант, және дәнді дақылдарда кездеседі.

Витамин адамды ауру-сырқаттан қорғайды. Ол жеміс-жидек, көкеністе мол.Ағзаға керекті микроэлементтер тағам арқылы ағзаға тарайды. 

Микроэлементтердің жеткіліксіз болуы неге әкеледі?

Негізгі витаминдер мен минералдық элементтердің жеткіліксіз болуы, ақыл-есіне әсер етіп, зоб ауруы мен ақыл-есі кемтарлығына әкеліп соғады.Темірдің жеткіліксіздігі қан аздығына, біліміне әсер етіп бойынның қан аздығына, біліміне әсер етіп бойының өсуі тежеледі, үнемі шаршап-шалдығуға, дене және ақыл-ой дамуының жеткіліксіздігіне әкеліп соғады. Кальций жетіспеуі-рахитке акеледі..Тіс, тырнақтың бұзылуына әсер етеді.

Осы аурулардың алдын-алу үшін қажетті заттар: йодталғантұзды, сүт және сүт тағамдарын, ет, алма,балық, бауыр,және теңіз тағамдарын пайдалану қажет

Дұрыс тамақтану дегеніміз не?

Дұрыс тамақтану адамның күніне 4-5 рет, одан жиі емес, белгілі бір сағатта тағамды қабылдауы. Кешке ұйқыға дейін 2-3 сағат бұрын ас ішуге болады,себебі асқазан түнде демалуы үшін.Ұйқыға жатуға дейін 4-5 рет, одан жиі емес күніне сүт,кефир, кисель, ішуге болады.ас қабылдау арасы 4-5 сағаттан аспауы керек. Асығыс ішкен ас, толық шайналмаған, сұйық тағамсыз қабылданған ас, ыстық пен суық тағамдар қосындыс ішек, асқазан ауруларына себеп болады.

Жас ұрпақтың мектепте тамақтануы – денсаулық кепілі.

Оқушының мектепте болу кезінде ыстық тамақ ішуі – оның денсаулығын және тиімді білім алуының маңызды бір шарты. Мектепте тамақтануды жақсы ұйымдастыру – уақытының көбін мектепте өткізетін оқушы үшін денсаулығын жақсартудың кепілі.Толыққанды тамақтану көптеген аурулардың алдын алып, оқуға деген ынтасымен қатар оқу қабілетін көтеріп, үлгерімін, ақыл – ой қабілетін баланың дамытып, қазіргі заман өміріне бейімделуіне жағдай туындатады. Баланың жас кезіндегі жеткіліксіз тамақтануы оның дене бітімі дамуын тежеп, ауруына, заталмасу жүйесіне әсер етіп, ағзасы мен дене бітімінде өзгерістерге әкеліп соғуы ықтимал. Сондықтан мектеп жасында баланың негізгі дамуы қалыптасып, тамақтануды қоса айтқанда өмір сүру қалпы қалыптасады.

Денсаулықты сақтау және денісау тамақтану жұмысын жүргізу үшін мектепте ұтымды мүмкіндік бар.Ұйымдасқан түрде тамақтану санитарлық ережелер мен қалыпқа және тағам құрамы ұстанымдарына сәйкес келеді. Салауатты өмір салты дұрыс тамақтану құрамының бір бөлігі екенін көптеген оқушылар біле бермейді. Оқушылардың тамақтануының негізгі мәселесі мектептен тыс кездерде тамақ қабылдау кестесін бұзумен байланысты. Олар чипсы, фаст – фудтар, қытырлауықтар, кампит, шоколад, батончиктарды жеп кесел келтіреді. Адам ағзасының белсенді өміршеңдік кезеңін ұзартудың негізгі факторы салауатты өмір салтының бір құрамы – денісау тамақтану.Тек ғана денсаулық – адамның негізгі құндылығы,себебі оның жұмысқа деген қабілетін бүгінгі қоғам өміріндегі орны, сондай – ақ, өмір сүру деңгейі мен ауқаттылығы. Осы мәселеге байланысты дұрыс тамақтану – ағзаның әрбір даму кезеңдеріне үлкен орын алады.

Тамақтанудың физалогиялық қанды тамақтану ағзаны теңдесі жоқ тамақтану заттарымен қамтамасыз етеді.

Бүкіл әлемдік денсаулық сақтау ұйымының анықтауы бойынша денсаулық – ауру мен дене бітімі кемшілігінің болмауы ғана емес, ол дені, діні, ділі және әлеуметтік тазалығы, байлығы, тоқтығы баршылықпен молшылықтың кепілі.

«Бекітемін»

                                                                                                               Мектеп директоры

                                                                                                               Мустапова Р.К.

«Алакөл аудандық білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Тоқжайлау орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 2022-2023 оқұ жылы асханасының ас мәзірі 2 апта тағам кестесі                                                                                                                                                           1аптаДуйсенбі 

Сейсенбі 

                                                                                  Сәрсенбі 

                                                                                 Бейсенбі

Жұма 

 «Бекітемін»

                                                                                                               Мектеп директоры

                                                                                                               Мустапова Р.К.

«Алакөл аудандық білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Тоқжайлау орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 2022-2023 оқұ жылы асханасының ас мәзірі 2 апта тағам кестесі                                                                                                                                                           IIаптаДуйсенбі 

Сейсенбі 

                                                                                  Сәрсенбі 

                                                                                 Бейсенбі

Жұма 

Тегін тамақтанатын балалар статустары бойынша мәлімет

«Алакөл аудандық білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Тоқжайлау орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 2022-2023 оқұ жылы білім беру мектебі  бойыншатегін ыстық тамақпен қамтылатын оқұшыларды ұйымдастыру туралы

«Жалпы білім беретін мектептердегі білім алушылар  мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына тегін және жеңілдетілген тамақтандыруды ұсыну» көрсетілетін қызметті алушы жүгінген кезде мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті құжаттардың тізбесі:
 көрсетілетін қызметті берушіге:

      1) осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш;

      2) ата-аналардың жеке басын куәландыратын құжат (жеке сәйкестендіру үшін қажет);

      3) бала 2007 жылғы 13 тамызға дейін не Қазақстан Республикасынан тыс жерде туылған жағдайда баланың туу туралы куәлігінің көшірмесі (жеке сәйкестендіру үшін қажет);

     4) 2008 жылға дейін не Қазақстан Республикасынан тыс жерде некеге тұрған немесе бұзған жағдайда некеге тұру немесе бұзу туралы куәліктің көшірмесі;

     5) мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмекті алуға құқығы бар отбасылардан шыққан көрсетілетін қызметті алушылар санаты үшін көрсетілетін қызметті алушының (отбасының) жергілікті атқарушы органдар ұсынатын мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмекті тұтынушылар қатарына жататынын растайтын анықтама;
    6) алған табысы туралы құжаттар (жұмыс істейтін ата-аналардың немесе оларды алмастыратын адамдардың жалақылары туралы, кәсіпкерліктен және басқа да қызмет түрлерлерінен түсетін табыстары туралы, жан басына шаққанда орташа табысы күн көріс деңгейінен төмен, мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алмайтын отбасылардан шыққан көрсетілетін қызметті алушылар үшін балаларға және басқа да асырандыларға төленетін алимент түріндегі табыстары туралы анықтама);

     7) отбасында тәрбиеленетін жетім балаларға немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға қамқоршылық (қорғаншылық) бекіту туралы уәкілетті органның шешімі;

     8) отбасының материалдық-тұрмыстық ахуалын зерделеу негізінде жалпы білім беретін мектептерде білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына тегін және жеңілдікпен тамақтандыруды ұсыну туралы білім беру ұйымдарының алқалық орган шешімінің, сондай-ақ қаржылай және материалдық көмек көрсету туралы шешім қабылдау үшін басқа да қажетті құжаттардың көшірмесі;

 Құжаттар салыстыру үшiн түпнұсқада ұсынылады, содан кейiн түпнұсқалар көрсетілетін қызметті алушыға қайтарылады.

 Құжаттарды қабылдау кезінде көрсетілетін қызметті беруші көрсетілетін қызметті алушыға мынадай мәліметтерді көрсетіп, тиісті құжаттардың қабылданғаны туралы қолхат беріледі.

 Оқу жылының басынан 85 оқушы тегін ыстық тамақпен тамақтанып келеді,оның ішінде аз қамтылған отбасы балалар саны 48 көп балалы отбасы балалар саны 52 , 3 өтініш жетім балалар.

«Алакөл аудандық білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Тоқжайлау орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 2022-2023 оқұ жылы білім беру мектебі  бойыншатегін тамақтанатын балалар статустары бойынша мәлімет